Corona & Loon bij quarantaine

Het coronavirus is het gesprek van de dag. Alle lagen van onze samenleving zijn doordrongen van het coronavirus of de gevolgen daarvan. Sommige gevolgen zijn duidelijk zichtbaar, zoals het afstand houden van elkaar. Arbeidsrechtelijke gevolgen zijn niet voor iedereen even zichtbaar, maar dat maakt het niet minder ingrijpend. Met regelmaat berichten wij over de arbeidsrechtelijke gevolgen van het coronavirus die wij in de praktijk tegenkomen. Vandaag staat in het teken van loon bij quarantaine.

Gevolgen voor het loon bij quarantaine

Wij ontvangen regelmatig de vraag of een werkgever verplicht is om het loon te voldoen, als de werknemer noodgedwongen in quarantaine moet worden geplaatst. Die vraag kan bevestigend worden beantwoord. Wel dient een onderscheid te worden gemaakt tussen werknemers die ziek zijn en werknemers die niet ziek zijn. Voor de werknemer die ziek is, gelden de gebruikelijke arbeidsrechtelijke regels met betrekking tot ziekteverzuim. Dit houdt in dat de werknemer recht heeft op minimaal 70% van zijn gebruikelijke salaris, op grond van de Wet Poortwachter.

De huidige overheidsvoorschriften kunnen werknemers verplichten om thuis te blijven, bijvoorbeeld in geval van milde klachten of grieperigheid van een huisgenoot. In dat geval kan de werknemer niet als ‘ziek’ worden aangemerkt. Toch heeft ook deze werknemer recht op loon. In artikel 7:628 BW staat namelijk dat, als er geen arbeid is verricht, een werknemer toch recht heeft op uitbetaling van het loon, mits de oorzaak voor het niet-verrichten van werk voor rekening en risico van de werkgever dient te komen. Het mag duidelijk zijn dat een nationale crisis als het coronavirus, niet voor rekening en risico van de werknemer mag komen. Betekent dit dan het niet-verrichten van arbeid altijd voor rekening en risico van de werkgever dient te komen? Deze vraag dient naar onze mening bevestigend te worden beantwoord. Ook al gaat het hier om een dermate grote vorm van overmacht, valt dit onder het ondernemersrisico. Bovendien heeft de overheid diverse noodmaatregelen getroffen om de werkgever tegemoet te komen. Voor werknemers zijn geen bijzondere beschermingsmaatregelen getroffen. Het zou daarom niet redelijk zijn om deze kosten voor de werknemer te laten komen.

Deze situatie wordt natuurlijk anders als de werknemer geen gegronde reden heeft om thuis te blijven. Angst voor het coronavirus, is geen gegronde reden om thuis te blijven. Uiteraard moet de werkgever wel voor een veilige werkomgeving zorgen op grond van artikel 7:658 BW. Zolang er dus geen concrete omstandigheden zijn die het thuisblijven rechtvaardigen, mag van een werknemer worden gevergd dat hij op het werk verschijnt. Als de werknemer vervolgens niet verschijnt, mag het loon worden ingehouden. De uitkomst van deze afweging zal in iedere situatie anders zijn.

Conclusie

Nederland heeft nog nooit een crisis van deze omvang gehad. Dit brengt veel onzekerheden met zich mee. De wettelijke voorschriften en bijhorende arbeidsrechtelijke gevolgen veranderen snel. Zo snel, dat het bestaande arbeidsrecht niet altijd een pasklaar antwoord heeft. Zowel werkgever als werknemer kunnen voor ingrijpende keuzes komen te staan. Met name in deze tijden van crisis, dient het overleg tussen werkgever en werknemer centraal te staan. Als partijen samen geen overeenstemming over de te nemen maatregelen kunnen bereiken, is het raadzaam om juridisch advies in te winnen.